Mua “Hụt” Chức Vụ Phó Tỉnh Trưởng

Dẫn Nhập:

Đây là một đề tài nhạy cảm đối với những cựu sinh viên QGHC, nhất là những khóa mới ra trường vốn chưa từng được làm quen với sự vận hành của guồng máy HC dưới thời VNCH. Đối với những cựu sinh viên của các khoá kỳ cựu khi nhắc lại, sau gần nửa thế kỷ, họ vẫn còn cảm thấy xấu hổ thì đây là một điều tốt vì họ còn biết đến sỉ diện nếu đem so với chế độ của nhà cầm quyền Cộng Sản VN ngày nay. Bởi vì họ ăn công khai. “ăn không chừa một thứ gì,.. từ trên xuống dưới” chứ không phải chỉ vài ông Phó Thủ Tướng, Chủ Tịch Quốc Hội hay Chủ Tịch Nhà Nước,…vừa bị mất chức gần đây. Không biết rồi đây sử sách Việt sau này sẽ được viết như thế nào về những sự kiện này! Thật là một lũ hề múa may trên trường thế giới !!!. Do đó xin Quý Anh Chị đọc bài này, trong buổi hoàng hôn của đời người, với một cái nhìn rộng lượng khi những giấc mơ ” công hầu khanh tướng” của một thời huyên náo đã tan biến được gần nửa thế kỷ nay.

oOo

Mua “Hụt” Chức Vụ Phó Tỉnh Trưởng

Nguyễn Kim Dần

Trước khi vào đề tài tôi xin đươc phép trình bầy vài ý nghĩ cá nhân và hy vọng các anh chị cũng đồng ý: Tôi có lấy ở Google nguyên văn một câu bằng tiếng Việt như sau:

” Khi nói đến lịch sử, theo giải thích đơn giản, lịch sử là những gì thuộc về quá khứ và gắn liền với xã hội loài người.”

Sở dĩ tôi nhắc tới điều này vì lý do là một số ít (rất ít), người đọc những cuốn hồi ký hay những bài hồi ký đã nói: “Nhắc lại làm gì cho nó buồn thêm”, vì đó là những điều tiêu cực, hay nói trắng ra là những điều không tốt đẹp của VNCH (tham nhũng, mua quan bán tước, bè cánh.v.v ). Đây là một quan niệm rất ấu trĩ vì nếu không nhắc lại, thế hệ con cháu chúng ta sẽ không biết gì về quá khứ và chúng ta sẽ không có “lịch sử”. Những người ghi lại lịch sử phải đúc kết những sự thật, tốt cũng như xấu.. Vì thời đại nào cũng vậy, có những người ghi chép những sự kiện của xã hội qua báo chí, sách vở, những cuốn hồi ký, những bài hồi ký, họ cân nhắc và đánh giá sự chính xác của sự việc rồi đúc kết, để lại cho hậu thế và những tài liệu này coi như là lịch sử. Nếu vào thời chưa có chữ viết, những sự kiện được giữ lại qua những câu chuyện truyền khẩu từ thế hệ trước đến thế hệ sau và cứ như vậy, sau này trở thành lịch sử (tất nhiên không được chính xác vì không kiểm chứng được.)

Sau khi trình bầy quan niệm đơn giản trên đây, xin mời các anh chị đọc bài:

Người bạn tôi mua “hụt” chức vụ Phó Tỉnh Trưởng.

Khi một sinh viên tốt nghiệp Học Viện Quốc Gia Hành Chánh, hầu như 95% được bổ nhiệm làm việc tại các tỉnh (nhất là từ khóa 6 trở về sau,1962) để giữ các chức vụ Phó Quận Trưởng hay Trưởng Ty ở tòa Hành Chánh Tỉnh. Sau vài năm làm việc ở địa phương, mộng ước của mọi người là được làm Phó Tỉnh Trưởng vì chức vụ này rất có giá, vừa “le lói” vừa “có tiền”. Mà hễ có giá thì người ta phải đi “mua” hay thông qua sự quen biết nào đó, để giúp đạt mộng ước của mình. Sở dĩ có hiện tượng mua bán này vì chế độ “dung túng” tham nhũng.

Vấn đề “mua” chức Phó Tỉnh rất phổ biến, gần như công khai, xin hỏi các cựu sinh viên Quốc Gia Hành Chánh sẽ rõ, nhất là những người thâm niên, đã có 5,6 năm công vụ trở lên (đủ thâm niên để được bổ nhiệm làm Phó Tỉnh Trưởng). Chỉ một số rất nhỏ (đếm không hết trên đầu ngón tay) là không chạy chọt hay do quen biết, hoặc được chọn vì tương đối thanh liêm, làm việc giỏi, không mắc phải lỗi lầm và có đủ thâm niên, bổ nhiệm làm Phó Tỉnh, coi như để “trang trí” chế độ với mục đích chứng minh là cũng có người làm Phó Tỉnh mà không phải chạy tiền…..nhưng những người này toàn lãnh những tỉnh đèo heo hút gió mà người ta “bán” không được giá cao như tỉnh Quảng Đức, Phú Bổn, Kontum…

Chúng ta có thể thấy sự mua bán này qua các nhận xét như sau : có những người đủ thâm niên không được làm Phó Tỉnh trong lúc Phó Tỉnh của tỉnh đó kém thâm niên tới 3,4 khóa!! Lý do là người kém thâm niên có đủ tiền để “mua” chức, còn mấy người dù thâm niên hơn lại không đủ tiền để “nộp” cho hệ thống..bán chức Phó Tỉnh. Các cựu sinh viên đã từng “chạy” chức Phó Tỉnh đều biết rõ phải gặp ai để “mặc cả”…Vì việc đi “mua chức tước ” là điều không vinh dự gì nên mọi người đều muốn che đậy, dấu kín…..Vài người bạn của kẻ viết bài này đã từng than: ” Đòi nhiều quá, không đủ tiền “chung” cho bên ra giá (nói trắng ra là Sở Nhân Viên, Bộ Nội Vụ), nên họ phải an phận với chức Phó Quận hay Trưởng Ty của mình!!

Khi đề cập về vấn đề này, người viết không có ý xuyên tạc hay bôi xấu chế độ…Nếu ai phủ nhận sự kiện này, chính người đó đã không thật lòng với lương tâm, không dám nhìn vào sự thật, hay được hưởng “ơn mưa móc” của chế độ mới bênh vực một sự kiện quá lộ liễu và phổ biến như vậy. Vì hệ thống “bán chức vụ Phó Tỉnh” không căn cứ vào khả năng để bổ nhiệm mà chỉ căn cứ xem số tiền “mua” có đủ không nên nhiều người có khả năng phải làm hết Phó Quận đến Trưởng Ty, năm này qua năm khác trong khi có những người khả năng quá tầm thường lại làm Phó Tỉnh Trưởng rất sớm. (Tôi dùng chữ “mua” vì có sự “ra giá, mặc cả…)

Câu chuyện tôi kể sau đây có thật 100%, có nhiều người được nghe, tuy nhiên không ai muốn nhắc lại vì nó qúa “bẩn thỉu”, ngoài sự tưởng tượng của những người gọi là có học, nhất là “học để ra cai trị dân”…….

Như thông lệ, mỗi lần vợ chồng tôi đến Nam California thì được các anh cùng khóa 8, Quốc Gia Hành Chánh đãi ăn tại một nhà hàng nào đó, trung bình khoảng hơn 20 anh, chị tham dự. Trong một lần đãi cơm như vậy, anh Lưu Văn Trang (Đốc Sự khóa 8, rồi bị rớt suống khóa 9) có kể một câu chuyện cho mọi người cùng nghe: Khoảng năm 1970, 1971, anh đến bộ Nội Vụ để “chạy” chức Phó Tỉnh Trưởng (anh đang làm Phó Quận ở một tỉnh cách Saigon khoảng 30 cây số..). Anh kể có gặp anh Hoàng Đình Giang (Chánh Sở Nhân Viên, coi về vấn đề đề nghị và bổ nhiệm các Phó Tỉnh), anh Giang tốt nghiệp khóa 1 QGHC (?) và đã làm Chánh Sở rất lâu (khoảng 8 năm ?). Anh Trang và anh Giang đã ngã giá chức Phó Tỉnh Trưởng tỉnh Phước Tuy (tỉnh lỵ là Bà Rịa) cách Saigon khoảng 100 cây số, với số tiền là 700.000 đồng. Anh Giang nói một tuần sau đến nhận Sự Vụ Lệnh. Cũng cần biết thêm là bộ Nội Vụ đề nghị chức Phó Tỉnh lên Thủ Tướng, Thủ Tướng ký nghị định bổ nhiệm theo đề nghị của bộ Nội Vụ. Sở Nhân Viên bộ Nội Vụ là nơi điều đình giá cả, phủ Thủ Tướng không dính líu đến việc này.

Trong tuần chờ đợi, anh Trang ra tỉnh lỵ Bà Rịa để quan sát sinh hoạt của tỉnh, anh ngồi hết quán cafe này tới quán ăn khác, mục đích là tìm xem nguồn lợi tức nào sẽ đem đến cho Phó Tỉnh Trưởng, vì bỏ 700.000 đồng ra “mua” chức Phó Tỉnh trong bao lâu sẽ lấy lại được vốn ?

Một tuần trôi qua, đúng hẹn anh Trang đến gặp anh Giang để nhận Sự Vụ Lệnh đi làm Phó Tỉnh. Tới phòng làm việc của Chánh Sở Nhân Viên anh Trang thấy anh Giang đang tiếp một người tên là Lâm Hữu Trãi (Đốc sự khóa 9), anh Trang ra ngoài đợi cho đến lúc anh Trãi ra về mới vào gặp anh Giang, để nhận Sự Vụ Lệnh như anh Giang đã hứa…

Thật là bất ngờ, anh Giang nói với anh là anh Trãi (người vừa vào gặp anh Giang) sẽ đi làm Phó Tỉnh Trưởng chứ không phải anh Trang (dù anh đã chịu giá 700.000 đồng!!). Nghe đến đây vài anh chị em trong bàn tiệc bình luận là chắc anh Trãi đã chịu giá cao hơn anh Trang rất nhiều nên mới có sự thay đổi, thất hứa với anh Trang như vậy (nếu chỉ hơn vài chục ngàn thì không đời nào anh Giang lại chịu mang tiếng xạo, thất hứa v. v.). Ai cũng hiểu anh Giang phải chia chác cho cấp trên ở bộ Nội Vụ, mới giữ chức vụ “nằm trên đống tiền” lâu như vậy. Trên đây tôi viết: “hệ thống… bán chức Phó Tỉnh Trưởng” là vì thế.

Câu chuyện trên đây nói lên sự thật đáng ghê tởm về việc mua quan bán tước ở sở Nhân Viên bộ Nội Vụ do Hoàng Đình Giang làm Chánh Sở. Những việc làm này (bán chức vụ) đã gây tai tiếng không ít cho Bộ nên anh đã bị thay thế vào khoảng năm 197(?). Dù anh Giang đã chết ở Mỹ, những vết nhơ về việc làm ăn, tham nhũng, mua chức vụ ở bộ Nội Vụ vẫn còn trong trí nhớ của các cựu sinh viên Quốc Gia Hành Chánh.

Đúng là người bạn tôi, anh Lưu Văn Trang, đã mua “hụt” chức vụ Phó Tỉnh Trưởng.

Nguyễn Kim Dần (ĐS8)

___________________

Tái Bút:

*Lâm Hữu Trãi ĐS9, sau tôi một khóa, nhưng tôi không quen biết anh L H Trãi.
*Anh Lâm Hữu Trãi có làm Phó Tỉnh Trưởng Phước Tuy, người thay thế Anh L H Trãi trong chức vụ Phó Tỉnh Trưởng Phước Tuy là anh Nguyễn Đình Phúc ĐS11. Anh N Đ Phúc vượt biên năm 1979 và định cư tại Canada, anh NĐ Phúc mất khoảng năm 2013 (?)

1) Khi phổ biến lần đầu bài hồi ký này, tôi viết tắt tên người trong câu chuyện, nhưng sau đó một số người “đả kích” tôi là hồi ký mà viết tên tắt thì không có giá trị vì vậy mà tôi phải nêu đích danh (không viết tắt tên)

Câu chuyện trên đây có khoảng 20 người được nghe, nhưng tại sao ít được phổ biến trong giới QGHC. Nó có những lý do sau đây :

2) Câu chuyện này coi như quá bẩn thỉu, nhất là đối với những người HỌC ĐỂ RA CAI TRỊ DÂN.

3) Trong số những người ngồi nghe hôm đó có những người đã từng làm Phó Tỉnh Trưởng; Tất nhiên họ cũng chạy tiền để mua chức tước nên không muốn nghe chuyện đó, không muốn nhắc lại chuyện mà họ đã từng làm.

4) Số người đã từng chạy chức Phó Tỉnh nhưng không thành (vì không đủ tiền) cũng giữ thái độ yên lặng sau khi nghe câu chuyện vì chính họ cũng từng dính líu đến việc dơ bẩn đó.

Cũng vì thế, mỗi khi có ai nhắc tới chuyện xưa anh Trang cũng muốn tránh. Có thể anh hối hận vì đã tiết lộ câu chuyện dơ bẩn này, dù đó là sự thật 100%…

5) Tôi viết bài này khi anh Lưu Văn Trang còn sống khỏe mạnh, sau vài năm mới “ra đi, chết”

_____________________

Bài này được viết khoảng năm 2010

Những bằng chứng về việc bán các chức vụ dưới thời đệ nhị VNCH:

Đoạn dưới đây đã phổ biến rộng rãi vì đưọc in ra thành Đặc San.
……………

Vào 3 ngày 25, 26, 27 tháng 9 năm 2009, 3 khóa 6,7,8 Đốc Sự/QGHC đã có buổi họp mặt tại Nam Cali; Nhân dịp này, 3 khóa có phổ biến một Đặc San có tựa đề ” Nữa Thế Kỷ Hội Ngộ”. Trong đó có bài của Anh Nguyễn Trọng Can (Đốc Sự khóa 6) (trang 314 đến 324) có một đoạn như sau (nguyên văn) :

“….Sau đó khoảng 2 năm, ông Phó Tỉnh Trưởng Hành Chánh được điều động về Bộ, tôi được bổ nhiệm Xử Lý Thường Vụ Phó Tỉnh Trưởng HC, kiêm Chánh Văn Phòng. Một công hai việc, tôi gồng mình thi hành 2 chức vụ cùng một lúc tương đối hoàn hảo. Nhưng trên 3 tháng trời, vẫn không có người thay thế, cũng không có Nghị Định bổ nhiệm chính thức từ Bộ, tôi về Sàigon nhắc nhở, thì được Phòng Nhân Viên cho biết là tôi nên biết điều một tí là xong ngay!

Tôi bàn với vợ, lúc đó đang làm cho Văn Phòng Cố Vấn Trưởng MAGV tại Trung Tâm Huấn Luyện Vạn Kiếp, lương nàng cao hơn lương công chức hạng A, nhưng chúng tôi vẫn không có dư để mua chức vụ, dù chỉ là một tí” ……..

Ông Nguyễn Chí Thiệp (ĐS10, CH3) nguyên Phó Tỉnh Quảng Nam, Chuyên Viên Đặc Nhiệm Bộ Nội Vụ, ngang hàng Giám Đốc viết : “Nếu tôi viết rất nhiều anh em được bổ nhiệm Phó Tỉnh Trưởng mà không chạy tiền là sai, tôi xin rút lại chữ rất. “

(trích ở một bài rất dài của Nguyễn Chí Thiệp với tựa đề “Nhắc Chuyện Cũ” phổ biến đã rất lâu…}

(Ý kiến của tác giả bài Hồi Ký: Như vậy rất nhiều người phải chạy tiền để đi làm Phó Tỉnh Trưởng ???)

____________

Trong cuốn ” Triệt Thoái Cao Nguyên 1975” của Phạm Huấn, Tuỳ viên báo chí của tướng Phạm Văn Phú có viết :

“Người tình nguyện đi làm Tỉnh Trưởng Ban Mê Thuột lưu động (sau khi Ban Mê Thuột bị CSVN chiếm ngày 10/3/1975) là Đại Tá Trịnh Tiếu, trưởng phòng nhì Quân Đoàn II.
Đây là một sự kiện thật đặc biệt. Theo dư luận cái “giá” để mua chức Tỉnh Trưởng qua đường giây bà Thiệu, bà Khiêm, thường thường từ 10 đến 20 triệu. Nhưng lần này Ông Tỉnh Trưởng lưu động may mắn không bị quý bà gởi người đến “thu hụi”.”
…………………………………………………..
Chế độ Đệ nhị Việt Nam Cộng Hòa có những điều tiêu cực, nhưng cũng còn tốt đẹp hơn gấp ngàn lần chế độ Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam hiện nay.

Nguyễn Kim Dần